Άρθρο του Χαράλαμπου Τσαρδανίδη Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Δντή του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων στα ΝΕΑ 22-3-2022 όπου τονίζεται ότι η Ατλαντική Συμμαχία στην πράξη δεν προώθησε την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας ακριβώς λόγω των ανησυχιών της Ρωσίας και γι’ αυτό παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός του ΝΑΤΟ και ότι η διατύπωση το 2008 της διακήρυξης του ΝΑΤΟ «ότι η Ουκρανία και η Γεωργία θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ» δεν είχε χαρακτήρα πρόσκλησης αλλά έγινε κυρίως για να μην φανεί δημόσια ότι η Ρωσία επιβάλει τη θέλησή της στο ΝΑΤΟ.
Ακολουθεί το πλήρες άρθρο:
Σε πολλά θα μπορούσε κάποιος να συμφωνήσει από όσα ο καθηγητής Τζον Μερσχάιμερ, o γκουρού του επιθετικού ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις, διατυπώνει σε πρόσφατο άρθρο του στο περιοδικό Economist σχετικά με το Ουκρανικό. Το άρθρο έκανε αίσθηση λόγω του ότι καθηγητής Μερσχάιμερ, είναι μια εμβληματική προσωπικότητα στο πεδίο των διεθνών σχέσεων και αναδημοσιεύτηκε σε πολλά έντυπα ανά τον κόσμο και φυσικά στην Ελλάδα. Ωστόσο, η κύρια επιχειρηματολογία του, ότι το ΝΑΤΟ είναι υπαίτιο για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επειδή στη διάσκεψη κορυφής στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 ανακοίνωσε ότι η Ουκρανία και η Γεωργία «θα γίνουν μέλη» του ΝΑΤΟ είναι λανθασμένη.
Στην πραγματικότητα συνέβη το εξής: Η Ουκρανία και η Γεωργία ήταν υποψήφιες χώρες για να γίνουν δεκτές στο Πρόγραμμα Δράσης Ένταξης -Membership Action Plan (MAP), δηλαδή το στάδιο προετοιμασίας για να καταστεί κάποια χώρα υποψήφια προς ένταξη. Οι ΗΠΑ πράγματι επιθυμούσαν οι Ουκρανία και Γεωργία να γίνουν αποδεκτές στο MAP. H Γερμανία είχε έντονες αντιρρήσεις. Άλλα κράτη μέλη είχαν σοβαρές επιφυλάξεις.
Τελικά μετά από διαβουλεύσεις κρίθηκε -ακριβώς για να μην προκληθεί η Ρωσία και για να καταλαγιάσουν οι ανησυχίες της – να απορριφθεί η αίτηση της Ουκρανίας και της Γεωργίας για το MAP και να υπάρξει η εξής αόριστη και μη δεσμευτική διατύπωση στο κοινό ανακοινωθέν:« Tο ΝΑΤΟ χαιρετίζει τις φιλοδοξίες της Γεωργίας και της Ουκρανίας για ένταξη. Στη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου, οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ καλωσόρισαν τις ευρωατλαντικές φιλοδοξίες της Ουκρανίας και της Γεωργίας για ένταξη και συμφώνησαν ότι οι χώρες αυτές θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Συμφώνησαν, επίσης, ότι και τα δύο κράτη έχουν κάνει πολύτιμες συνεισφορές στις επιχειρήσεις της Συμμαχίας και καλωσόρισαν τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στην Ουκρανία και τη Γεωργία με τη δήλωση ότι το Πρόγραμμα Δράσης Ένταξης (MAP) είναι το επόμενο βήμα για τον άμεσο δρόμο τους προς την ένταξη. Οι Σύμμαχοι κατέστησαν σαφές ότι υποστηρίζουν τις αιτήσεις της Γεωργίας και της Ουκρανίας για MAP».
(Βλ.https://www.nato.int/docu/update/2008/04-april/e0403h.html).
Τα παραπάνω δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι: πρώτον, η Ατλαντική Συμμαχία στην πράξη δεν προώθησε την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας ακριβώς λόγω των ανησυχιών της Ρωσίας και γι’ αυτό παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός του ΝΑΤΟ, δεύτερον, η διατύπωση περί συμφωνίας του ΝΑΤΟ «ότι θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ» δεν είχε χαρακτήρα πρόσκλησης για ένταξη , και όπως έγινε κατανοητό από όλους τους ενδιαφερόμενους σε καμία περίπτωση δεν άνοιγε ούτε καν τη διαδικασία ένταξης, αλλά έγινε κυρίως για να μην φανεί δημόσια ότι η Ρωσία επιβάλει τη θέλησή της στο ΝΑΤΟ.
Αυτά ο καθηγητής Μερσχάιμερ προφανώς τα γνωρίζει. Ωστόσο, τον «βολεύει» να υποστηρίζει τα αντίθετα για να στηρίξει την άποψη, ότι για να διατηρηθεί η ειρήνη στη Ευρώπη η ρωσική «αρκούδα» πρέπει να αναπνέει γεωπολιτικά με την δημιουργία / αποδοχή από τους άλλους μιας γκρίζας ζώνης γύρω της, και ότι οι παραπάνω αποφάσεις του ΝΑΤΟ αποτέλεσαν την αιτία για την εισβολή λόγω του διαφαινόμενου κινδύνου να έχει η Ρωσία σύνορα με χώρα του ΝΑΤΟ. Εξ άλλου είναι γνωστό, ότι ο καθηγητής Μερσχάιμερ θεωρεί ως περισσότερο σταθερό ένα διπολικό διεθνές σύστημα βασιζόμενο, όπως και κατά τον ψυχρό πόλεμο, σε ζώνες επιρροής, που αγνοούν τις γεωπολιτικές επιτακτικές ανάγκες άλλων κρατών, όπως των Βαλτικών και φυσικά της θέλησης του ουκρανικού λαού.
https://www.tanea.gr/print/2022/03/22/opinions/o-epithetikos-realismos-tou-mersxaimer/
https://idos.gr/wp-content/uploads/2022/03/Tsardanidis-Mershaimer-article.pdf
